Obecny system edukacji obywatelskiej jest często niewystarczający i skupia się na uczeniu się na pamięć, a nie na prawdziwym zrozumieniu. Zachary Coté, dyrektor wykonawczy Thinking Nation, przekonuje, że myślenie historyczne – nie tylko studiowanie historii, ale zajmowanie się nią jako dyscypliną – jest kluczem do tworzenia zaangażowanych, empatycznych obywateli. Droga Côté od nauczyciela historii w Inglewood w Kalifornii do kierowania organizacją non-profit zajmującą się systemowymi zmianami w edukacji ukazuje potężne przesłanie: Myślenie historyczne nie dotyczy tylko przeszłości; chodzi o wyposażenie uczniów w narzędzia umożliwiające poruszanie się w teraźniejszości i kształtowanie przyszłości.
Siła perspektywy
Własne doświadczenie Côté ilustruje tę kwestię. Odkrył, że studiowanie historii dostarcza nie tylko faktów, ale także szerszej, bardziej zniuansowanej perspektywy na świat. Doświadczenie różnych sytuacji historycznych sprzyja pokorze i zmniejsza impulsywność, pozwalając na bardziej przemyślane postrzeganie bieżących wydarzeń. Nie chodzi tylko o unikanie pochopnych reakcji, ale także o uznanie, że teraźniejszość zbudowana jest na warstwach przeszłych decyzji, perspektyw i konfliktów. Bez zrozumienia tych warstw nasze zaangażowanie w bieżące problemy pozostaje powierzchowne.
Côté „Łamiąc chleb ze zmarłymi” – jego noworoczne postanowienie, aby czytać tylko książki starsze niż 100 lat – jeszcze bardziej podkreśla tę kwestię. Znajduje spokój w długich, powolnych narracjach, wiedząc, że rytmy języka i myślenia zmieniały się na przestrzeni czasu. Tego rodzaju celowe zanurzenie się w przeszłość nie jest eskapizmem; jest to sposób na ponowną kalibrację teraźniejszości.
Poza umiejętnościami: kultywowanie postaw
Thinking Nation nie stara się po prostu dodawać myślenia historycznego do istniejących programów nauczania. Zamiast tego jego celem jest uczynienie z niego podstawy edukacji w zakresie nauk społecznych. Celem jest przejście zajęć z satysfakcjonującego zapamiętywania na ceniące zaangażowanie. Nie chodzi tylko o naukę „krytycznego myślenia”; chodzi o kultywowanie określonych postaw : ciekawości, empatii i umiejętności analizowania informacji z różnych perspektyw.
Podejście to jest bezpośrednio powiązane z nowoczesnymi umiejętnościami, takimi jak umiejętność korzystania z mediów i sztucznej inteligencji. Zdaniem Côté, prawdziwa umiejętność czytania i pisania polega nie tylko na umiejętności czytania i pisania; chodzi o podejście do informacji z elastycznym myśleniem. Myślenie historyczne dostarcza narzędzi do tego. Uczeń przeszkolony w zakresie rozumienia kontekstu historycznego jest lepiej przygotowany do odróżniania prawdy od kłamstw w epoce cyfrowej.
Imperatyw obywatelski
Myślenie historyczne to nie tylko ćwiczenie akademickie; jest to konieczność obywatelska. Côté wskazuje na podstawowe zadanie historyka: rozumieć ludzi z różnych czasów i miejsc. Przekłada się to bezpośrednio na obywatelstwo: zdolność zrozumienia i wczucia się w osoby pochodzące z różnych środowisk. Demokracja nie opiera się na wspólnych przekonaniach, ale na umiejętności rozwiązywania sporów z szacunkiem i zrozumieniem.
Ta perspektywa rozciąga się w przyszłość. Prace Côté zachęcają uczniów do rozważenia długoterminowych konsekwencji, postrzegając myślenie historyczne jako narzędzie tworzenia dziedzictwa. Rozumiejąc przeszłość, uczniowie mogą skuteczniej kształtować przyszłość, oddając cześć zarówno tym, którzy byli wcześniej, jak i tym, którzy przyjdą po nich.
Ostatecznie myślenie historyczne nie polega na obiektywizmie; chodzi o uznanie nieodłącznej subiektywności każdej historii. Celem nie jest wyeliminowanie uprzedzeń, ale zrozumienie ich zarówno u siebie, jak i u innych. Stanowi to podstawę prawdziwie świadomego i zaangażowanego obywatelstwa.
Przejście od zapamiętywania do zaangażowania jest trudne i wymaga zmian systemowych. Jednak nadając priorytet myśleniu historycznemu, nauczyciele mogą pomóc uczniom stać się nie tylko świadomymi obywatelami, ale także myślącymi, empatycznymi i odpornymi uczestnikami złożonego świata.
