Od lat tajemnicza noga licząca 3,4 miliona lat znaleziona w Etiopii intryguje antropologów. Stopa ta, nazywana „stopą Burtela”, miała chwytny palec przystosowany do wspinaczki, w przeciwieństwie do łukowatych stóp Australopithecus afarensis, gatunku znanego jako „Lucy”, który chodził w pozycji wyprostowanej. Teraz zespół naukowców ostatecznie powiązał tę stopę z innym homininem Australopithecus deyiremeda, udowadniając, że pierwsi przodkowie człowieka nie ewoluowali jedną ścieżką.
Potwierdzone współistnienie: dwa gatunki w tej samej epoce
To odkrycie rozwiązuje długotrwałą debatę. W 2015 roku naukowcy początkowo zaproponowali istnienie A. deyiremeda na podstawie fragmentów szczęki, ale brakowało przekonujących dowodów. Nowe badanie opublikowane w czasopiśmie Nature przedstawia dodatkowe skamieniałości z tego samego stanowiska w Woranso Mille w Etiopii: fragmenty miednicy, czaszki i szczęki z 12 zębami. Te skamieniałości, przeanalizowane pod kątem kształtu i zwyczajów żywieniowych, potwierdzają, że A. deyiremeda współistniała z gatunkiem Lucy w tym samym czasie i w tym samym regionie.
Różne adaptacje: drzewa kontra trawiaste równiny
Kluczową różnicą między tymi dwoma gatunkami jest ich styl życia. A. wydaje się, że deyiremeda był homininem bardziej nadrzewnym, preferującym dietę składającą się z drzew, krzewów, owoców i liści. Budowa jego stopy – z długimi, zakrzywionymi palcami i elastycznymi kośćmi – wskazuje na dużą zdolność wspinania się i chwytania gałęzi. Widok Lucy, A. afarensis, jest lepiej przystosowany do chodzenia w pozycji wyprostowanej w lasach mieszanych i na trawiastych nizinach. Sugeruje to, że wczesna ewolucja hominidów nie była pojedynczym postępem w kierunku dwunożności, ale raczej rozgałęzionym badaniem różnych strategii przetrwania.
Eksperymenty ewolucyjne: nie wszyscy przodkowie chodzili wyprostowani
Potwierdzenie istnienia A. deyiremeda kwestionuje ideę liniowej ewolucji człowieka. Istnienie dwóch różnych gatunków hominidów w tym samym czasie i miejscu pokazuje, że pierwsi ludzie eksperymentowali z różnymi sposobami poruszania się i przetrwania.
„To wyjątkowy sposób poruszania się, który był przedmiotem różnych eksperymentów na przestrzeni ewolucji człowieka, aż do pojawienia się Homo ” – mówi współautor badania Johannes Haile-Selassie.
Odkrycie zwiększa złożoność naszego zrozumienia ewolucji człowieka do chodzenia w pozycji pionowej i potwierdza pogląd, że wiele gatunków hominidów badało jednocześnie różne adaptacje. Debata się nie skończyła, ale nowe dowody wzmacniają stanowisko A. deyiremeda jako prawdziwy gatunek.
Odkrycie to podkreśla, że wczesna ewolucja człowieka nie przebiegała linią prostą, ale złożonym, skomplikowanym procesem adaptacji i dywersyfikacji.
